زنگ خطر برای حریم خصوصی: هوش مصنوعی متا و افزایش دسترسی به گالری شخصی کاربران

شرکت متا (Meta)، مادر فیسبوک، اینستاگرام و واتس‌اپ، با معرفی یک قابلیت جدید مبتنی بر هوش مصنوعی، بار دیگر زنگ خطرهای جدی را درباره حریم خصوصی کاربران به صدا درآورده است. این غول شبکه‌های اجتماعی اخیراً شروع به نمایش یک پیام رضایت‌سنجی برای برخی کاربران کرده است که در آن از آن‌ها پرسیده می‌شود آیا اجازه می‌دهند تا فیسبوک از عکس‌های ذخیره‌نشده و خصوصی گالری دوربین آن‌ها برای ساخت محتواهای جدید مانند کلاژ، مرور خاطرات و بازطراحی‌های خلاقانه مبتنی‌بر هوش مصنوعی استفاده کند یا خیر.

آپلود مداوم تصاویر خصوصی به فضای ابری

طبق گزارش نشریه معتبر تک‌کرانچ (TechCrunch) و سایر منابع خبری، این پیام رضایت‌سنجی در حال حاضر به صورت آزمایشی و هنگام بارگذاری یک استوری جدید در اپلیکیشن فیسبوک ظاهر می‌شود. اما نکته نگران‌کننده در جزئیات این اعلان پنهان است:

متا در اعلان خود به صراحت توضیح می‌دهد که برای «ارائه‌ی ایده‌های خلاقانه به کاربران»، این قابلیت اجازه می‌دهد تا فایل‌های چندرسانه‌ای از گالری تلفن همراه کاربر را بر اساس اطلاعات متادیتایی مانند زمان، مکان و موضوع، انتخاب کرده و به‌طور مداوم به فضای ابری متا آپلود کند. این بدان معناست که برای اولین بار، فیسبوک به طور سیستماتیک در تلاش است تا به تصاویر و ویدئوهای خصوصی که کاربران هرگز قصد به اشتراک‌گذاری عمومی آن‌ها را نداشته‌اند، دسترسی پیدا کند و آن‌ها را به سرورهای خود منتقل نماید.

پاسخ متا: صرفاً پیشنهادات خلاقانه و قابل غیرفعال‌سازی

در واکنش به نگرانی‌های گسترده‌ای که در میان کاربران و مدافعان حریم خصوصی شکل گرفته است، ماریا کوبتا (Maria Cubeta)، مدیر ارتباطات متا، تلاش کرده تا از این قابلیت دفاع کند. او تأکید کرد:

1. هدف فقط پیشنهاد محتوا است: این قابلیت جدید صرفاً برای پیشنهاد محتوای آماده به اشتراک‌گذاری مانند آلبوم‌های خاطرات یا کلاژهای تولد، طراحی شده است.
2. فعال‌سازی با رضایت کاربر: کوبتا مدعی شد که این ویژگی صرفاً در صورتی قابل‌مشاهده است که کاربر آن را فعال کند (Opt-in) و کاربران هر زمان که تمایل داشتند می‌توانند این قابلیت را غیرفعال کنند. (اگرچه گزارش‌هایی از کاربران منتشر شده است که نشان می‌دهد برخی از این تنظیمات بدون رضایت صریح، به طور پیش‌فرض فعال بوده‌اند).
3. بدون دخالت در آموزش AI: او با قاطعیت اظهار داشت که عکس‌های گالری کاربران فقط برای بهبود کیفیت همین پیشنهادهای خلاقانه بررسی و تحلیل می‌شوند و در آموزش مدل‌های هوش مصنوعی اصلی متا (LLMs) دخیل نیستند.

نگرانی‌های عمیق‌تر و لزوم شفافیت

با وجود این توضیحات، منتقدان و کارشناسان حریم خصوصی همچنان نسبت به شفافیت متا در مورد مدیریت داده‌ها بدبین هستند. نگرانی اصلی این است که با دسترسی مداوم به گالری، متا عملاً می‌تواند انباری عظیم از داده‌های خصوصی، از جمله داده‌های بیومتریک چهره، موقعیت مکانی و محتوای بسیار شخصی را که هرگز قرار نبودند آنلاین شوند، در اختیار بگیرد.

اگرچه متا وعده داده است که این محتوا صرفاً برای کاربر قابل مشاهده است و برای تبلیغات هدفمند استفاده نمی‌شود، اما خود شرایط و ضوابط هوش مصنوعی متا به این شرکت حق می‌دهد تا تصاویر آپلود شده (حتی برای پیشنهادهای خصوصی) را برای اهداف ایمنی و امنیت بررسی کرده و حتی برای تحلیل‌های بیشتر استفاده نماید. این ابهام در نحوه استفاده نهایی از داده‌های خصوصی، کاربران را ناچار می‌کند تا بیش از هر زمان دیگری، تنظیمات حریم خصوصی اپلیکیشن‌های خود را بررسی کرده و در مورد اعطای هرگونه دسترسی دائم به گالری دوربین، با احتیاط عمل کنند.