در جدول زیر مثالهایی از فناوریهایی که می تواند انتقال و تبدیل دانش را تقویت و یا پشتیبانی کند دیده می شود:
فناوریهای پشتیبان انتقال و تبدیل دانش
ضمنی | صریح | |
ضمنی | نشست‌های الکترونیکی؛ | پاسخ به پرسش‌های مطرح شده؛ |
صریح | تصویر سازی؛ | جستجوی متن؛ |
فناوری در فرایند دانش ضمنی به ضمنی
معمولیترین راهی که دانش ضمنی شکل گرفته و به اشتراک گذاشته می شود، از ملاقاتهای رو در رو و تجارب مشترک و معمولا غیر رسمی است. امروزه حجم و تعداد ملاقاتها و دیگر ارتباطاتی که بین افراد از طریق ابزارهای هم زمان[1] (گروه افزار)[2] صورت می گیرد در حال گسترش است. این ابزارها یا برای تکمیل ملاقاتهای عادی استفاده می شوند یا در برخی موارد برای جایگزینی آن‌ها مورد استفاده قرار می گیرند. گروه افزارها محیط و فضایی مجازی را فراهم می آورند که در درون آن، شرکت کنندگان می توانند انواع خاصی از تجربیات را به اشتراک بگذارند. نوع جدیدتری از گروه افزارها، ملاقاتهای هم زمان را برای به اشتراک گذاشتن تجربه و دانش پشتیبانی می کنند. ملاقاتهای هم زمان می توانند شامل کنفرانس ویدئویی و نوشتاری، ارتباط هم زمان گپ زدن[3] و گپ نوشتاری[4] باشند.
در حال حاضر، ملاقاتهای هم زمان بیش از آنکه جانشین ملاقاتهای رو دَر رو باشند، تکمیل کننده سامانه‌های همکاری جاری و کنفرانسهای تلفنی است. از این رو به نظر می رسد این ابزار برای تبادل دانش آشکار مناسبتر از دانش پنهان باشد.
فناوری در فرایند دانش ضمنی به صریح
باتوجه به تجربیات «نوناکا» تبدیل دانش ضمنی به صریح (برون سازی)، شامل ایجاد قالب فکری مشترک و بررسی و موشکافی از راه گفتگو است. سامانه‌های همکاری و دیگر گروه افزارها، این نوع از تعاملات انسانی را تاحدی پشتیبانی می کنند.
دیگر ابزاری که می توانند به کمک فناوری اطلاعات و ارتباطات در این زمینه مورد استفاده قرار گیرند، عبارتند از: بانکهای اطلاعاتی هم زمان- ابزار بالقوه دیگری برای جذب دانش ضمنی هستند. گروههای خبری و دیگر محل اجتماعات بر خلاف مباحثات گروهی مرسوم معمولا بر روی همه بازند و برخی از مشخصه‌های مشابه را در پرسش‌هایی که می تواند طرح و پاسخ داده شود به اشتراک می گذارند.
فناوری در فرایند دانش صریح به صریح:
فناوری در زمینه تبدل دانش صریح به صریح افراد نقش واضح تر و بیش‌تری نسبت به موارد دیگر دارد. در این راستا به کارگیری فناوری برای مدیریت و جستجوی مجموعه‌های دانش صریح به خوبی شکل گرفته است. هر چند هنوز موقعیت برای تقویت ایجاد دانش یعنی غنی سازی اطلاعات جمع آوری شده به هر شکل، مثل بازآرایی آن به شکلی که مفیدتر باشد وجود دارد.
هنگامیکه دانش ضمنی ادارک و تفسیر شد، تبدیل آن به دانش صریح و کسب و تسخیر آن در شکل‌های دایمی همچون گزارش، پست الکترونیکی یا صفحه وب موجب در دسترس قرار گرفتن آن در تمامی سازمان می‌شود. در حقیقت فناوری در تسخیر و کسب دانش از طریق ایجاد اسناد الکترونیکی دخیل بوده و به راحتی از طریق وب، پست الکترونیکی یا سامانه مدیریت اسناد قابل اشتراک است. کسب دانش به این شکل آن را در دسترس مخاطبان بیش‌تری قرار می دهد. از این رو گسترش و تسخیر آن به هدف بسیاری از طرح‌های مدیریت دانش تبدیل شده است.
فناوری در فرایند دانش صریح به ضمنی
فناوری اطلاعات به کاربران در ایجاد دانش ضمنی جدید نیز کمک می کند. از آنجا که جذب دانش ضمنی پیش نیاز لازم برای فعالیت سازنده است، سامانه مدیریت دانش باید علاوه بر بازخوانی اطلاعات، استفاده و فهم آن را نیز آسان کند. سامانه ممکن است از طریق تحلیل اسناد و طبقه بندی، فرا داده‌هایی را ایجاد کند تا پشتیبان کاوش و پیمایش سریع اطلاعات موجود باشد. احتمالا روند آینده به این صورت است که زیر ساختهای اطلاعات اینگونه فناوری را به منظور تسهیل حالتهای گوناگون استفاده از اطلاعات همچون جستجو، یافتن وابستگی‌های بیش‌تر اعمال کرده، سپس اطلاعات را از راه ساده کردن و ایجاد دانش ارزشمندتر نمایند.
این مدل تمرکز خود را بر دونوع دانش صریح و ضمنی مبذول داشته، به نحوه تبدیل آن‌ها به یکدیگر و نیز چگونگی ایجاد آن در کلیه سطوح سازمانی (فردی، گروهی وسازمانی) توجه دارد. در این مدل پویا نحوه استفاده و تبدیل این دو نوع از دانش و چگونگی مدیریت دانش در این رابطه به صورت حرکتی مارپیچی و به صورت فرایندی مستمر فرض شده است.
[1]on-line
[2] – Group ware
[3] – Chat
[4] – Text-based chat
