ایلان ماسک و ابرپروژه هوش مصنوعی در قلب عربستان: تولد یک غول داده جهانی
ایلان ماسک، میلیاردر نامدار و بنیان‌گذار شرکت هوش مصنوعی xAI، در حال انجام مذاکرات بسیار پیشرفته‌ای با عربستان سعودی است که می‌تواند نقطه عطفی در نقشه زیرساخت‌های فناوری و هوش مصنوعی در جهان باشد. این پروژه بلندپروازانه، با هدف راه‌اندازی یکی از بزرگترین مراکز داده (Data Centers) جهان در عربستان، بخشی از استراتژی ماسک برای گسترش نفوذ و تسلط بر عرصه هوش مصنوعی، به‌ویژه در بخش مدل‌های بزرگ زبانی (LLMs)، محسوب می‌شود.
مرکز داده‌ای به وسعت یک شهر: جزئیات توافق در جریان
بر اساس گزارش اختصاصی خبرگزاری بلومبرگ، مذاکرات کلیدی میان شرکت xAI و شرکت سعودی «Humain»، که توسط شریک تجاری نزدیک ماسک، محمد بن سلمان، اداره می‌شود، در جریان است. هدف این مذاکرات، تأمین و اجاره ظرفیت عظیمی از توان پردازشی و داده به میزان چند گیگاوات (Gigawatts) است. برای درک ابعاد این پروژه، باید توجه داشت که مصرف برق در سطح گیگاوات (GW) معادل مصرف یک شهر بزرگ یا چندین کارخانه عظیم صنعتی است.
در صورت نهایی شدن این توافق، پروژه مذکور به دلیل مقیاس و عظمت زیرساختی، به سرعت در رده بزرگترین زیرساخت‌های داده در سطح جهانی قرار خواهد گرفت و نیازمند تجهیزات رایانشی، شبکه‌های خنک‌کننده و تأمین انرژی پایدار در مقیاسی بی‌سابقه است.
پی‌آی‌اف (PIF) و جاه‌طلبی‌های سعودی در حوزه هوش مصنوعی
این طرح بزرگ، بدون حمایت قوی دولت عربستان ممکن نخواهد بود. این پروژه با حمایت مالی صندوق سرمایه‌گذاری عمومی عربستان (PIF) دنبال می‌شود؛ نهادی قدرتمند که نقشی محوری در تأمین هزینه‌های سرسام‌آور زیرساختی این پروژه ایفا می‌کند. PIF و دولت سعودی سال‌هاست که هدف خود را برای تبدیل شدن به قطب منطقه‌ای و بین‌المللی در حوزه هوش مصنوعی و رایانش ابری اعلام کرده‌اند.
برای عربستان، این همکاری یک بُرد استراتژیک چندگانه محسوب می‌شود:
- دسترسی انحصاری: تأمین منابع مالی برای ماسک، دسترسی عربستان به جدیدترین فناوری‌ها و مدل‌های xAI را تضمین می‌کند.
- تنویع اقتصادی: این اقدام، بخشی جدایی‌ناپذیر از برنامه «چشم‌انداز ۲۰۳۰» است که با هدف کاهش وابستگی به نفت و ایجاد صنایع با ارزش افزوده بالا مانند فناوری و هوش مصنوعی طراحی شده است.
- قدرت منطقه‌ای: میزبانی یکی از بزرگترین مراکز داده جهان، جایگاه عربستان را به عنوان یک مرکز نوآوری و قدرت فناوری در خاورمیانه تثبیت می‌کند.
این اتحاد میان یکی از جاه‌طلب‌ترین چهره‌های فناوری جهان و ثروت و انرژی بی‌نظیر عربستان سعودی، نه تنها نقشه رقابت جهانی در حوزه هوش مصنوعی را بازنویسی می‌کند، بلکه سؤالات مهمی را درباره آینده حکمرانی و کنترل زیرساخت‌های داده در عصر نوین مطرح می‌سازد.
